STERRENSHOW

Er zit ergens op de hogere nummers van je afstandsbediening (Bij Ziggo bijv. kanaal 50, bij KPN kanaal 89) een nostalgie-zender weggemoffeld getiteld “ONS”. Daar wordt continu ouwe meuk uit de TV-archieven integraal uitgezonden. “The High Chapparal”, “Ontdek je plekje”, “De Fabriek”, “De Glazen Stad”, dat werk. En onlangs tot mijn verassing een paar afleveringen uit de roemruchte “Willem Ruis Sterrenshow”. Halverwege jaren ‘80 werkte ik als freelance-cameraman mee aan dit programma. Het was zowel hilarisch als enigszins ontluisterend om deze behoorlijk gedateerde show terug te zien. Quizmaster Willem Ruis was destijds een hele grote naam en werd behandeld als een god. En zo gedroeg hij zich ook. Bij de TV werd toen voornamelijk veel gedronken, zowel voor, na maar ook tijdens de opnames. Ruis zelf was geen groot drinker dus de buien en uitvallen van deze presentator werden toegeschreven aan zijn gedrevenheid en geniale gekte. Ik heb dat toen maar niet in twijfel getrokken, maar vermoedde dat hij op een andere manier aan zijn tomeloze energie kwam. Dit en een zwak hart is hem helaas op jonge leeftijd noodlottig geworden. Hij overleed in 1986, slechts 41 jaar oud.

Het was de tijd dat geld nauwelijks een rol speelde bij de televisie. De VARA, want deze publieke omroep zond het programma uit, heeft weliswaar ouderwets socialistisch DNA in haar statuten, maar bij deze show werd flink met geld gesmeten. En daar kon ik als huursoldaat natuurlijk onmogelijk bezwaar tegen maken. Het productie-schema, zeker als je dat vergelijkt met nu, was uiterst relaxed te noemen. De show werd elke zaterdagavond live vanuit een andere locatie in het land uitgezonden. Wij, (camera-, geluidsmensen en technici) vertrokken al op de donderdagochtend met een grote colonne auto’s en trucks naar de grote Circus Boltini-tent waar alles plaatsvond.

Het was dan rustig opbouwen, alles testen en vervolgens inchecken in het hotel. Daar begon een onderdeel dat weliswaar niet letterlijk op de callsheet stond maar wel altijd trouw werd gevolgd: Zang & Dans (Deel 1). Vrijdag was het een beetje repeteren en “plaatjes kijken” onder de bezielende regie van Egbert van Hees. (Ook hij is ons helaas ontvallen).

Daarna Zang & Dans (Deel 2). Extra attractie van deze tweede avond was de aanwezigheid in het hotel van het showballet. Willem Ruis had tijdens zijn studiereis naar Amerika geconcludeerd dat een chorus line van een vijftiental mooie meiden cruciaal was voor een geslaagde show. Daar waren wij het natuurlijk roerend mee eens.

De zaterdag, dag van uitzending, was het even opletten geblazen. De show was tamelijk ingewikkeld, met een hoop changementen, artiesten, voortdurend haperende elektronische scoreborden en hectische eindspelletjes. Toch brachten we dit, zeker na een paar afleveringen, altijd tot een goed einde. Zodra de aftiteling voorbij was gerold en we niet meer “live” waren gingen de camera’s meteen uit en begon in het hotel Zang & Dans (deel 3). Pas zondag werd de boel rustig afgebroken en reden we, enigszins brak, terug naar Hilversum. Er zouden in totaal zo’n twaalf shows gemaakt worden, daarna was de clubkas van de VARA zo goed als leeg en de omroep bijna failliet. Bij aflevering 5 was de routine en meligheid bij de crew inmiddels tot grote hoogte gestegen. De studentikoze grappen en flauwe practical jokes vlogen je om de oren. Rob van den Heuvel was de briljante cameraman die op de zgn. Tulip-crane de meest ingewikkelde moves kon uitvoeren. 

Op een avond hebben we Rob, drie minuten voor uitzending, een donkere bril op gezet, een blindenstok in zijn hand geduwd en tussen ons in dwars door de stampvolle tent al strompelend en met veel gevloek naar zijn camera begeleid. Vervolgens werd hij op zijn stoeltje gehesen. We deden zijn seatbelt om, zette zijn koptelefoon op en tot grote verbijstering van het publiek werd hij tot aan de nok de lucht ingestuurd. Dat niveau grappen dus. Zoals bij elke spelletjes-show ging het uiteindelijk om een grote hoofdprijs. In dit geval was dat honderdduizend gulden cash, een voor die tijd imposant bedrag. Het kijkertje thuis en de kandidaten in de tent dachten dat dit elke aflevering kon gebeuren, maar wij wisten natuurlijk wel beter. Deze jackpot moest natuurlijk volgens de klassieke tv-wetten visueel goed gepresenteerd worden. Er waren twee leren attaché-koffertjes (type Hollywood-drugsdeal) die in het begin van de show met veel bombarie werden getoond. Close-up camera 2:  sloten open (klik! klik!), langzaam deksel omhoog en daar lagen de briefjes van honderd keurig in pakjes opgestapeld. Ruis pakte zo’n bundeltje eruit en begon er uitdagend mee te wapperen richting publiek. Er was echter een klein productie-technisch detail: het geld moest er wel echt uitzien maar was dat uiteraard niet. En dit was weer een overtreding van Artikel 209 Wetboek van Strafrecht inzake valsemunterij. De koffertjes met nepgeld moesten daardoor, vreemd genoeg, goed bewaakt worden. Ze werden dan ook na uitzending altijd door iemand van de afdeling Decor & Rekwisieten meegenomen naar het hotel en veilig opgeborgen. Maar ja, hoe gaan die dingen? Elke week streken wij neer met een enorme crew in een andere provinciestad. Het was dus voor de VARA een uitdaging iedereen onder te brengen. Niet in de laatste plaats omdat we volgens de ijzersterke omroep-CAO allemaal recht hadden op een eigen hotelkamer. Bij de aflevering in Leeuwarden waren de meeste medewerkers onder de pannen maar wij, de cameraploeg, moesten “noodgedwongen” drie nachten overnachten in het naburige Landgoed Lauswolt. Zoals bekend een van de betere en chiquere hotels van Nederland.

Er is bij het inchecken van grote groepen altijd iets wat ik de “kamerloterij” noem. Iemand “wint” dan tijdens het uitdelen van de sleutels de mooiste kamer. Nu zijn de simpelste kamers van Lauswolt al heel prettig, maar de hoofdprijs, de bruidssuite ging, (eindelijk gerechtigheid!) naar onze very funny and very gay eerste cameraman Rob van den Heuvel. Deze kamer was inderdaad spectaculair en er ontstond het plan om hier op de laatste avond een fijne groepsfoto te maken. Het thema was al snel gevonden: decadentie, Romeins, licht homo-erotisch en met een vleugje gangster-romantiek. Iemand kwam op het briljante idee de koffertjes-met-geld als rekwisiet te gebruiken. Het kostte enige moeite om de trouwe beheerder van het nepgeld te overtuigen dat het om een gebbetje ging, maar als hij bij de fotoshoot aanwezig mocht zijn was het geen probleem. Het opzetten en uitlichten van de groepsfoto nam de nodige tijd in beslag. Door de lampen werd het behoorlijk warm. We besloten roomservice te bellen en bier, whisky en champagne te laten bezorgen. Even later werd er geklopt. Iemand opende de deur en een onberispelijk geklede kelner kwam binnen met een groot blad. Hij keek de kamer in. Op het gigantische bed lagen een stuk of twaalf halfnaakte mannen. Stralend middelpunt was natuurlijk Rob, met aan zijn voeten de openstaande koffertjes met een ton guldens. De ober aarzelde een fractie van een seconde maar schoot meteen in een uiterst professionele mode. Het grote blad werd op tafel geplaatst. Rob zei zonder blikken of blozen: “Zet al deze drankjes maar op mijn kamernummer”. Vervolgens pakte hij een briefje van honderd uit een koffertje en sprak de geweldige one-liner: “Hier beste kerel, voor jou, keep the change!”