Een snelle blik op het schermpje. Het is vijf minuten voor vijf, ik ben natuurlijk voor op schema. Maar als ik mijn telefoon weer weg wil stoppen pingt er een appje.
![]() |
De Transporter uit Startrek |
Dit heeft zeker te maken met een beroepsreflex, opgedaan bij de televisie, waarbij immers het achtuurjournaal (boing!) letterlijk klokslag acht uur begon. Het is een branche waar je tien symbolische zweepslagen krijgt als je tien minuten te laat bent. Maar mijn obsessie op tijd te zijn dateert tevens uit mijn jeugd. Het is er vroeger bij ons thuis ingeramd. Niet met harde hand, maar wel met de nodige urgentie. Nog hoor ik mijn moeder zeggen: "Kwart over zes thuis, jongen!" En om elk misverstand te voorkomen voegde zij er glimlachend aan toe, lang nadat ik het klokkijken onder de knie had: "Dat is dus als de grote wijzer op drie staat en de kleine wijzer iets voorbij zes!" In de Amsterdamse tuinstad Slotermeer, waar ik begin jaren zestig ben opgegroeid, hingen overal van die mooie grote klokken van het Gemeente Energiebedrijf, type "Synchroon". Smoesjes waren dus kansloos.
Mensen zijn globaal onder te verdelen in twee categorieën: zij die altijd op tijd komen en zij die altijd iets te laat zijn. Deze laatste groep vindt punctualiteit eigenlijk een tikje braaf. Hoewel ze het nooit hardop zullen zeggen, ervaren ze exact op tijd komen als burgerlijk, rigide en licht militaristisch. Ik heb met een regisseur gewerkt die maling had aan ongeschreven televisiewetten en regelmatig te laat op locatie kwam. Niet ernstig te laat, gemiddeld zo'n tien minuten na boing! Maar je moet de gevoelstijd van 600 seconden wachten niet onderschatten. Temeer daar ik de hinderlijke gewoonte heb juist te vroeg op afspraken te verschijnen. Bovengenoemd regisseur is verder uiterst professioneel, prettig om mee te werken en hij heeft een aantal mooie items en docu's op zijn cv staan. Hoewel Hollands glorie, gaf ik hem toch al snel de bijnaam De Antilliaan.
Ik weet dat je in deze politiek correcte tijd voorzichtig met dit soort generaliseringen moet zijn, maar het is in feite een variatie op het tevens onschuldige begrip een Brabants kwartiertje en omdat ik zelf een paar jaar op de Antillen heb gewoond en gewerkt, heb ik enig recht van spreken. Op Curaçao wordt Albert Einstein vaak geciteerd: "Tijd is relatief, swa!"
Ik probeerde erachter te komen waar het misging met ons regisserende laatkomertje. Het bleek een combinatie van drie factoren. De eerste is een bekend en hardnekkig fenomeen: het veel te laag inschatten van de reistijd. Nee mensen, met de auto van centrum van Amsterdam naar het Hilversumse Mediapark is niet "een krap halfuurtje". Misschien 's nachts om drie uur, of in tijden van corona, of als je 130 mag rijden (das war einmal). Tweede vertragende factor is die vervelende ladende/lossende vrachtwagen. Of zo'n man met een oranje hesje die je ineens wild zwaaiend van je gebruikelijke route stuurt. De chaos-theorie in de praktijk dus.
![]() |
Antilliaans kwartiertje |
Derde factor in het geval van de Antilliaan (hij vond het zelf trouwens een geuzennaam) is zijn karakterstructuur. Hij is vrolijk, nieuwsgierig en sociaal vaardig. Een gezellige gozer, kortom. Zodoende laat hij zich door alles en iedereen afleiden. Een babbeltje met een buurman in de parkeergarage levert al, nog voordat hij überhaupt vertrokken is, een vertraging op van vier minuten. (Dat zijn 240 keiharde seconden.) Het onderweg maken van een foto van een mooie mistige zonsopgang door hoogspanningsmasten kan hij niet weerstaan. (Wederom 120 seconden.) De zaak diende wetenschappelijk aangepakt te worden en samengevat in een formule. Niet gehinderd door enige wiskundige kennis bedacht ik de volgende vergelijking:
TA=_(ED 1.5)+C+D
Waarbij TA staat voor Time of Arrival
ED voor Estimated Driving time
C voor Chaos
D voor Distraction, het afgeleid worden door triviale zaken.
Nu is het verder slechts een invuloefening. Als de TA bijvoorbeeld 11:00 uur Mediapark is, kan hij eenvoudig het volgende berekenen:
ED, de (optimistisch) geschatte reistijd van huis naar Mediapark, is volgens hem "slechts" 30 minuten. Is dus niet het geval. Maal anderhalf levert een meer realistische reistijd op, 45 minuten. Voor C (Chaos, file, overstekende jonge eendjes en andere obstakels) mag je rustig vijf minuten rekenen.
Inmiddels is het tijdstip waarop L. had moeten verschijnen tien minuten geleden. Ik krijg weer een appje.
Hier gaat het fout bij "ietsje". Dat verkleinwoord duidt op een geringe urgentie. Maar het betreft een afspraak om een flesje wijn te nuttigen (op gepaste afstand) in de namiddagzon. Geen zaak van leven of dood maar deze 600 seconden gaan wel af van de netto drinktijd. En we moeten het juist nu hebben van dit soort geïmproviseerde sessies. Ah, daar komt L. aangezeild. Met knarsende trommelremmen stopt hij bij het bankje.
"Sorry Mulder, heb je m'n appje gezien, dat ik wat later zou komen?"
"Ja, wat was het deze keer?" De chaos-component van L. is namelijk vele malen hoger dan die van de Antilliaan. Ik denk zo maar een factor 2.5.
"Nou, je gelooft het niet, maar ik ben op de fiets aangevallen door een agressieve meeuw!" Hij kijkt mij oprecht verhit aan. Ik geloof hem. Hij is een wandelend en fietsend rampgebied.
"Ga zitten en trek deze fles open, ik heb de glazen. Heb jij de kurkentrekker in je tas?"
"Ja, wat was het deze keer?" De chaos-component van L. is namelijk vele malen hoger dan die van de Antilliaan. Ik denk zo maar een factor 2.5.
"Nou, je gelooft het niet, maar ik ben op de fiets aangevallen door een agressieve meeuw!" Hij kijkt mij oprecht verhit aan. Ik geloof hem. Hij is een wandelend en fietsend rampgebied.
"Ga zitten en trek deze fles open, ik heb de glazen. Heb jij de kurkentrekker in je tas?"
"Eh, zou ik die meenemen?"
--------------------------------------------------------------------------------------------
© 2020 Martin Mulder
© 2020 Martin Mulder
Eindredactie Emilia van Heuven
PS: De oplossing van twee weken geleden was "De Schreeuw" van Edvard Munch. Notaris van den Bosch heeft uit de goede inzendingen Leszek Gawronski als winnaar geloot. Gefeliciteerd Les!
Comments
Post a Comment